به کودکان قصه بگوئیم

علاقه به قصه در نهاد آدمی است. با قصه می توان کودک را با حق و حقیقت آشنا ساخت. کودکان به لحاظ نزدیک بودن به فطرت و طبیعت خود بیشتر از بزرگترها قصه و قصه گویی را دوست دارند و از آن تأثیر می پذیرند. قصه گویی در طول تاریخ هستی انسان یکی از مهمترین راه های ایجاد ارتباط و انتقال پیام میان پدران و مادران و فرزندانشان بوده است. پدران و مادران همواره در لباس قصه گویی و داستان فرصت هایی را آفریده اند تا با آب و تاب دادن به حوادثی که بر آن ها گذشته است فرزندان را از پیچ و خم های زندگی آگاه کنند و تجربه های خویش را به کوچکترها انتقال دهند.

شاید نخستین قصه، قصه آدم و حوا باشد که فریب خوردن آدم و حوا را مایه عبرت گرفتن و فریب نخوردن آدمیان می داند. هنگامی که کودکان داستان و قصه ای را می شنوند تحت تأثیر قهرمانان آن قرار می گیرند و سعی می کنند خود را همانند آنان سازند وعقاید، افکار و سخن گفتن خود را بر اساس شخصیت قهرمان داستان ساخته و پرورش دهند.

افلاطون در اهمیت قصه می گوید: پرورشی که روح اطفال به وسیله ی حکایات حاصل می کنند به مراتب ارزش تربیتی بیشتری دارد از آنچه که جسم و بدن با ورزش پیدا می کند.

اما قطعاٌ نوع داستان،ماهیت،محتوا و هدف آن است که می تواند سازنده شخصیت سالم و یا مخرب و ناسالم بوده باشد.

1- قصه باید سرگرم کننده، جالب و جذاب، با عباراتی زیبا، در جهت صلح و صفا، در چارچوبی صادقانه که اهداف و ارزشهای انسانی در آن گنجانده شود، بیان گردد.

2- قصه ها باید خوبی ها را به زیبا بودن و زشتی ها و بدی ها را به پست بودن معنی کنند و نتایج خوبی ها و بدی ها را بتوانند به راحتی به تصویر بکشند.

3- قصه باید بتواند نیروی عقلی کودک را رشد دهد و به او قدرت قضاوت و داوری داده و توانایی منطق و استدلال را در کودک تقویت کند.

4- قصه باید به نحوی تصویرسازی کند که کودک خود را در صحنه داستان ببیند و مطالب و محتوای آن برای کودک قابل درک و قابل تجسم باشد؛ همچنین قصه بهتر است کودکان را با آداب و سنن جامعه آشنا کند.

5- قصه باید روحیه شادی و نشاط، شجاعت، شهامت، عزت نفس، حق جویی و گذشت و یاوری به همنوعان را تقویت و صفات منفی همچون زبونی، پستی، ناتوانی، تسلیم طلبی، تنبلی و وابسته بودن را نیز طرد و محکوم کند.

قصه گویی می تواند علاقه به کتاب خواندن و مطالعه را افزایش داده و کودک را با مجموعه ای از لغات و نحوه کاربرد آنها آشنا کند و بدین طریق قدرت درک کودک را بالا برده و از آنجایی که می تواند پرسش های زیادی را برای کودک طرح کند، زمینه پرورش قدرت خلاقیت کودکان را نیز فراهم می نماید.